Osiem województw połączy wkrótce Szlak Frontu Wschodniego I Wojny Światowej. List intencyjny w sprawie utworzenia szlaku podpisali w czwartek w Łodzi marszałkowie województw: łódzkiego, lubelskiego, małopolskiego, mazowieckiego, podkarpackiego, podlaskiego, świętokrzyskiego i warmińsko-mazurskiego.

Wszyscy zadeklarowali, że podejmą wspólne działania, których głównym celem jest przywrócenie pamięci o Polakach poległych w armiach zaborczych w latach 1914-1915. - I Wojna Światowa pochłonęła 10 milionów istnień ludzkich. Austro-Węgry, Niemcy i Rosja wcieliły do swoich armii 3,5 miliona Polaków, którzy nie mieli najmniejszych szans dotrzeć do naszych Legionów. 400 tys. z nich zginęło w bratobójczej walce. Ich dramat nie może być zapomniany - powiedział marszałek województwa łódzkiego Włodzimierz Fisiak.

Michał Jagiełło z łódzkiego urzędu marszałkowskiego podkreślił, że świat doskonale zna i pamięta front zachodni I wojny światowej. - Wszyscy znają Verdun, Ypres, Marnę czy Sommę. O froncie wschodnim zapomniano. O tym, że pod Verdun zginęło ok. 1 mln żołnierzy wiedzą niemal wszyscy. Nie mają natomiast pojęcia, że bitwa pod Gorlicami pochłonęła dwa razy więcej ofiar - powiedział Jagiełło. Zaznaczył, że tysiące mogił i cmentarzy sprzed ponad 90 lat wrosło w pejzaż ośmiu polskich województw, na terenie których toczyły się krwawe walki. Wszędzie zachowały się stare okopy, transzeje, twierdze i dokumenty, które są niemym świadectwem historii.

Szlak Frontu Wschodniego I Wojny Światowej - w zamierzeniu sygnatariuszy listu intencyjnego - ma się stać produktem turystycznym o europejskim znaczeniu, przypominającym tragiczne zdarzenia z historii Europy. Szlak ma się też stać płaszczyzną dialogu i współpracy międzynarodowej. - Front wschodni obejmował też obecny obwód kaliningradzki, Litwę, Białoruś, Ukrainę i Słowację. Jeśli zaproponujemy jego przedłużenie i rozszerzenie poza granice Polski, to otworzą się możliwości wymiany młodzieży, wspólnych imprez i widowisk artystycznych, konferencji naukowych, inscenizacji walk itp. Jednocześnie będzie to przestroga na przyszłość i ostrzeżenie przed bezsensem wojny - wyjaśnił Fisiak.

Symbolem szlaku mają być drzewa śliwy-mirabelki. Pomysł zasadzenia najdłuższej w Europie alei mirabelek powstał podczas wizyty łódzkich samorządowców w Verdun. "Mirabelki pokoju" nie będą jednak tworzyć zwartego szpaleru drzew od Verdun do Polski. - Wystarczy, że od jednego drzewa będzie widać następne - powiedział Jagiełło.

22 października w Koluszkach (Łódzkie) ma się odbyć pierwsze robocze spotkanie, podczas którego rozpoczną się prace nad szczegółową koncepcją szlaku i jego promocją.

za Gazeta Wyborcza Kraków